Pozycje ułożeniowe po udarze mózgu

Data ostatniej aktualizacji:
Polub portal
Pozycje ułożeniowe po udarze mózgu

W pierwszym okresie po wystąpieniu udaru mózgu, niedowłady i porażenia występujące u chorego mają charakter wiotki, dlatego bardzo ważne są pozycje w jakich układa się osoby po świeżo przebytym udarze mózgu w łóżku. Dzięki prawidłowemu ułożeniu pacjenta w jego łóżku, można zapobiec wielu powikłaniom związanym z udarem mózgu, jest to m.in.:

  •  wystąpienie spastyczności,
  • przykurczy mięśni,
  • deformacji kostnych,
  • odleżyn, zwłaszcza na kości krzyżowej i piętach.

Odpowiednie pozycje ułożeniowe, pozytywnie wpływają na układ krążenia pacjenta oraz dostarczają mu różnorodnych bodźców, stymulując w ten sposób układ nerwowy, pomagając zarazem odzyskiwać funkcje czuciowe.

Chorego należy układać na obu bokach, plecach i brzuchu w pozycjach neutralnych, co oznacza, że żadne stawy nie są ustawione w skrajnym zakresie ruchu. Dzięki przechodzeniu przez wszystkie wymienione pozycje, zmieniamy ustawienie stawów i poszczególnych części ciała. Pozycję ciała pacjenta należy zmieniać co 2 godziny. Początkowo układa się pacjenta w sposób bierny, a utrzymanie przez niego określonej pozycji zabezpiecza się przez wykorzystanie klinów, wałków, poduszek. Następnie dąży się do uzyskania przez pacjenta aktywnego ułożenia bez wykorzystywania jakichkolwiek pomocy.

Wyróżnia się następujące zasady przy układaniu pacjentów po udarze mózgu:

  • zmieniając pozycję nie wolno ciągnąć pacjenta tylko za dłoń, powinno podtrzymywać się cały czas ramię pacjenta i przekładać je w odcinku bliższym ramienia i dalszym, kierując je z ruchem całego tułowia,
  • nie należy obracać pacjenta przez porażony bark, gdyż w taki sposób można spowodować podwichnięcie stawu barkowego,
  • kluczowe jest prawidłowe ułożenie bioder i barków, które powinny być wysunięte do przodu, kończyna dolna ułożona w kierunku rotacji wewnętrznej, ramię w kierunku rotacji zewnętrznej.

Charakterystyka leżenia na plecach pacjenta po udarze mózgu:

  • głowa skierowana jest w kierunku strony porażonej oraz podniesiona lekko do góry przy pomocy poduszki,
  • porażona strona ciała powinna być uniesiona za pomocą poduszki lub wałka,
  • bark i miednica są podparte w małym zakresie, tak aby osiągnąć pozycje neutralną,
  • dłoń jest skierowana ku dołowi,
  • kolano powinno znajdować się w lekkim zgięciu,
  • pod stopą należy układać miękki wałek w celu uniknięcia zgięcia podeszwowego stopy

Ułożenie na plecach morze być odpowiednio modyfikowana w zależności od zakresu ruchów i przykurczy u chorego.

Charakterystyka leżenia na boku, pacjenta po udarze mózgu:

  • pacjenta należy układać na obu bokach, zdrowym i porażonym,
  • na stronie porażonej układa się chorego tak, aby jego ramię było odwrócone na zewnątrz z jednoczesnym wyprostem łokcia i dłoni zwróconej ku górze,
  • zdrowa kończyna dolna spoczywa zgięta na klinie, natomiast porażona jest wyprostowana,
  • w leżeniu na stronie nie zajętej, zarówno kończyna górna jak i dolna strony porażonej spoczywa na poduszce, gdzie ramię powinno być wysunięte w przód z wyprostowanym łokciem,
  • głowa jest skierowana w stronę porażoną,
  • zajęta kończyna dolna powinna być lekko zgięta w stawie biodrowym i kolanowym.

Charakterystyka leżenia na brzuchu pacjenta po udarze mózgu:

W tej pozycji wzmacnia się proces prostowania kończyny górnej i zginania kończyny dolnej. – głowa pacjenta powinna być skierowana w kierunku zdrowego łokcia,

  • ramię porażonego barku, jest uniesione ku górze z jednoczesnym wyprostowanym łokciem, nadgarstkiem i palcami,
  • staw biodrowy strony zajętej powinien być wyprostowany,
  • podłożenie poduszki pod staw skokowy wymusza zgięcie stawu kolanowego w pozycji neutralnej, a także zapobiega zgięciu podeszwowemu stopy.

Siad jest etapem przejściowym pomiędzy leżeniem a chodzeniem. Osoby po udarze mózgu należy sadzać na dwa sposoby:

  • siad z nogami na łóżku (uzyskuje się dzięki umieszczeniu za plecami pacjenta poduszek w celu stabilizacji prostego tułowia, symetrycznemu rozkładowi ciężaru na oba pośladki, a także dzięki wyciągnięciu kończyny górnej do przodu z jednoczesną rotacją zewnętrzną w stawie barkowym)
  • siad ze spuszczonymi nogami, jest treningiem równowagi pacjenta. Stopy pacjenta muszą mieć pełny kontakt z podłożem, a staw kolanowy i biodrowy są zgięte pod kątem 90 stopni.

Autor:
mgr Grażyna Sokołowska
fizjoterapeuta, terapeuta NDT Bobath

Oceń artykuł:
Ocena:
5/5 (4)