Urazy przytrafiają się każdemu z nas. Czasem wystarczy chwila nieuwagi, zwiększona podatność na kontuzje, czy zwykły przypadek, na który nie mamy wpływu. Jak sobie radzić ze stłuczeniami i urazami? Jak powinna wyglądać pierwsza pomoc w takich przypadkach? Lepiej dowiedzieć się tego, zanim ta wiedza będzie potrzebna w praktyce.
- Czym jest stłuczenie?
- Pierwsza pomoc w przypadku stłuczenia
- Kiedy potrzebna jest wizyta u specjalisty?
Czym jest stłuczenie?
Stłuczenie to uszkodzenie struktury tkanki miękkiej, stawów okołotkankowych oraz okostnej, które nie powoduje przerwania skóry, czyli skaleczenia. Powstaje w wyniku urazu mechanicznego, np. uderzenia o jakiś przedmiot lub podłoże. Często też tego typu urazy zdarzają się podczas uprawiania sportów, np. na siłowni czy podczas jazdy na rowerze. Podczas stłuczenia uszkodzone zostają również drobne naczynia krwionośne. W wyniku tego uszkodzenia powstają tak zwane siniaki. Zalicza się je do głównych objawów stłuczeń wraz z obrzękiem, ostrym bólem, zniekształceniem stawu oraz całkowitym lub częściowym ograniczeniu ruchu.
Stłuczenie jest szczególnie niebezpieczne jeśli dotyczy stawów, np. kolanowego czy łokciowego, oraz jeśli występuje w obrębie klatki piersiowej i brzucha lub głowy. Może wtedy maskować poważniejsze urazy, dlatego w przypadkach stłuczenia tych okolic wskazana jest wizyta kontrolna u lekarza.
Pierwsza pomoc w przypadku stłuczenia
Stłuczenia są dosyć powszechnym rodzajem urazów, dlatego warto wiedzieć, jak postępować w ich przypadku. Przede wszystkim należy schłodzić kontuzjowane miejsce. Na obszar urazu można przyłożyć na 10 min zimny okład z wody i octu (nie należy przedłużać czasu stosowania okładu), zawinięte w ręcznik lub ściereczkę kostki lodu lub specjalny żelowy opatrunek chłodzący.
Pamiętaj, aby nie przykładać lodu lub zmrożonych przedmiotów bezpośrednio do skóry, tylko użyć ściereczki lub innego materiału jako izolatora. W przeciwnym przypadku możesz odmrozić to miejsce i pogorszyć sytuację. Zimne okłady obkurczają naczynia krwionośne, co pozwala zmniejszyć obrzęk.
W przypadku uszkodzenia stawów i okostnej należy usztywnić kończynę w takiej pozycji, jaką przybiera poszkodowany i udać się na pogotowie. Jeżeli stłuczenie nie wydaje się poważne, można obejść się bez wizyty na SOR i następnego dnia zastosować żel lub maść na obrzęki. Pamiętaj, że stosowanie maści w przypadku stłuczeń i siniaków powinno zawsze odbywać się zgodnie z ulotką. Jeżeli obrzęk się powiększa mimo zastosowanych środków, powoduje ból lub występują inne niepokojące objawy, należy udać się do lekarza.
Kiedy potrzebna jest wizyta u specjalisty?
Często zdarza się, że po upadku czy urazie poszkodowany stwierdza, że to nic takiego i rezygnuje z wizyty u lekarza. Nie ma też większego sensu, aby wybierać się do specjalisty z każdym siniakiem. Kiedy jednak taka wizyta jest niezbędna? Przede wszystkim wtedy, kiedy ból i obrzęk nie ustępują lub nasilają się, mimo zastosowania środków pierwszej pomocy. Ponadto warto wybrać się na wizytę kontrolną, jeśli stłuczenie obejmuje stawy, obszar klatki piersiowej lub brzucha czy też głowę. W takich przypadkach stłuczenie może maskować poważniejszy uraz i należy to wykluczyć z pomocą lekarza specjalisty. W przypadku stłuczeń stawów jedynym sposobem na wykluczenie złamania jest zrobienie badania rentgenowskiego. Powszechne stwierdzenie “rusza się to znaczy, że nie jest złamane”, ma bardzo niewiele wspólnego z prawdą. Ponadto, jeżeli przy stłuczeniu wyraźnie zbierają się jakieś płyny i występuje krwiak, należy skonsultować się z lekarzem, który będzie też w stanie usunąć gromadzącą się wydzielinę.