Test Patricka (Patricks Test) to test diagnostyczny umożliwiający wykrywanie ewentualnych zaburzeń w obrębie struktur stawu biodrowego. Dodatkowo jest wykorzystywany do różnicowania dysfunkcji stawu biodrowego z dysfunkcjami stawu krzyżowo-biodrowego.
W nomenklaturze spotkać się można z nazwą test odwiedzeniowy bądź FABER-test (FABER to zwrot, który powstał z anglojęzycznych słów określających poszczególne komponenty testu F- flexion (zgięcie), AB – abduction (odwiedzenie), ER – external rotation (rotacja zewnętrzna).
Reklama
Jak wykonać test Patricka?
Pacjent do testowania znajduje się w pozycji leżenia tyłem z kończynami dolnymi swobodnie wyprostowanymi. Terapeuta wykonuje w sposób bierny, zgięcie kończyny dolnej w stawie biodrowym, w taki sposób aby kostka boczna testowanej kończyny znalazła się na kolanie przeciwnej kończyny dolnej. Poza zgięciem, testowaną kończynę dolną ustawia się dodatkowo w odwiedzeniu i rotacji zewnętrznej, przy jednoczesnej stabilizacji (fiksacji) przeciwnego biodra ręką terapeuty. Drugą ręką terapeuta zwiększa stopniowo ruch odwiedzenia testowanej kończyny dolnej.
Interpretacja wyniku testu Patricka
W teście Patricka ocenie podlega jakość ruchu, zakres ruchu, opór końcowy oraz wystąpienie ewentualnych dolegliwości bólowych.
W warunkach fizjologicznych kolano kończyny testowanej osiąga poziom kozetki, a ruch jest płynny i bezbolesny, wówczas test ma wynik ujemny. Oczywiście należy test wykonać obustronnie i porównać wyniki tj. zmierzyć odległość stawu kolanowego od kozetki, a także porównać opór końcowy i ewentualne dolegliwości.
O dodatnim wyniku testu świadczy ograniczony zakres ruchu odwiedzenia, z jednoczesnym wzrostem napięcia mięśni przywodzicieli stawu biodrowego. W takim przypadku, opór końcowy jest miękki (pojawia się sprężynowanie), co sugeruje problem pochodzenia mięśniowego, tj. przykurcz mięśni przywodzicieli.
Dodatni test Patricka może przyjmować także postać nagłego zatrzymania ruchu (twardy opór końcowy) z silnym bólem pojawiającym się w stawie biodrowym lub w stawie krzyżowo-biodrowym. Wówczas mamy do czynienia z problemem kostnym, o charakterze zmian zwyrodnieniowych lub blokadą stawu krzyżowo-biodrowego.
Warto pamiętać, iż test Patricka może być pierwszym narzędziem diagnostycznym, wykrywającym jałową martwicę głowy kości udowej (choroba Perthesa). Jeśli w trakcie testowania, u małych dzieci, pojawia się silny ból w pachwinie, warto wykonać dalszą diagnostykę w celu potwierdzenia bądź wykluczenia diagnozy (badanie RTG uwidacznia zmiany martwicze w obrębie głowy kości udowej). Identyczne dolegliwości tj. silny ból w pachwinie, występujący u osób powyżej 15 roku życia może wskazywać na ZZSK (ZZSK – zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa). Również w tym przypadku konieczna jest dalsza diagnostyka (badania laboratoryjne).
Reklama
Dodatkowe testy potwierdzające lub wykluczające postawioną diagnozę
Dodatni test Patricka wskazywać może zarówno na zaburzenia w obrębie stawu biodrowego jak i krzyżowo-biodrowego. W przypadku wątpliwości co do źródła bólu warto wykonać testy prowokacyjne dla stawu krzyżowo-biodrowego. Jak wskazuje ich nazwa, mają one za zadanie sprowokować ból, a więc wskazać czy to właśnie staw krzyżowo-biodrowy jest źródłem bólu. Obecnie w literaturze panuje pogląd, iż aby potwierdzić schorzenia stawu krzyżowo-biodrowego, co najmniej dwa testy prowokacyjne powinny być dodatnie.
Wśród najczęściej zalecanych testów prowokacyjnych dla stawu krzyżowo-biodrowego wymienia się:
Autor: mgr Katarzyna Kumor, fizjoterapeuta