Fizjoterapeuta, rehabilitant, fizykoterapeuta czy masażysta to dla wielu osób synonimy. Mimo, iż fizjoterapeutów jest coraz więcej, a ich usługi coraz bardziej dostępne, nadal wiele osób nie wie tak naprawdę na czym polega ich praca.
Aby rozwiać wątpliwości kim tak naprawdę są fizjoterapeuci, w dalszej części artykułu poświęcimy trochę uwagi na kwestie związane z uzyskaniem kwalifikacji, prawem wykonywania zawodu oraz kompetencjami fizjoterapeutów.
Reklama
Jak zostać fizjoterapeutą – prawo wykonywania zawodu
Regulacje prawne dotyczące zawodu fizjoterapeuty wprowadziła ustawa o zawodzie, która określa jakie muszą zostać spełnione warunki, aby móc wykonywać zawód fizjoterapeuty. Podstawowym kryterium jest posiadanie dyplomu, świadectwa lub innego dokumentu potwierdzającego kwalifikacje:
- Dyplom ukończenia studiów wyższych
- po 01.10.2017 – studia wyższe w zakresie fizjoterapii
- po 30.09.2012 i przed 01.10.2017 – studia wyższe w zakresie fizjoterapii, zakończone tytułem licencjata (3-letnie) i/lub magistra (5-letnie)
- po 31.12.1997 – studia wyższe na kierunku fizjoterapia, zakończone tytułem licencjata lub magistra
- przed 01.01.1998 – studia wyższe na kierunku rehabilitacja ruchowa lub rehabilitacja zakończone tytułem magistra
- przed 01.01.1998 - studia wyższe na Akademii Wychowania Fizycznego, zakończone tytułem magistra z dodatkowo ukończoną specjalizacją I lub II stopnia w dziedzinie rehabilitacji ruchowej
- przed 01.01.1998 – studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne zakończone tytułem magistra oraz dodatkowo ukończona 2-letnia specjalizacja z zakresu gimnastyki leczniczej lub rehabilitacji ruchowej, potwierdzona legitymacją instruktorską
- przed 01.01.1998 – studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne zakończone tytułem magistra oraz dodatkowo 3-miesięczny kurs specjalizacyjny z rehabilitacji
- Dyplom ukończenia szkoły policealnej
- przed dniem wejścia w życie ustawy – szkoła policealna publiczna lub niepubliczna, zakończona tytułem technika fizjoterapii
Prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty przyznawane jest na wniosek osoby zainteresowanej przez Krajową Radę Fizjoterapeutów.
Reklama
Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty
Reklama
Punktem zwrotnym dla fizjoterapii w Polsce okazała się data 31 maja 2016 roku, kiedy to w życie weszła ustawa o zawodzie fizjoterapeuty. Zgodnie z jej zapisami zawód fizjoterapeuty stał się samodzielnym zawodem medycznym.
Poza określeniem zawodu fizjoterapeuty ustawa wprowadziła pewne regulacje dotyczące uzyskiwania prawa wykonywania zawodu, kształcenia zawodowego, a także samych zasad wykonywania zawodu.
Wejście w życie ustawy, sprawiło przede wszystkim, iż zawód fizjoterapeuty stał się zawodem regulowanym, co oznacza że tylko wykwalifikowane osoby mogą udzielać świadczeń zdrowotnych w zakresie fizjoterapii. Jest to bardzo ważny aspekt ustawy, który gwarantuje bezpieczeństwo pacjentom i jakość świadczonych usług (do momentu wejścia w życie ustawy, każdy człowiek, bez jakichkolwiek kwalifikacji mógł świadczyć usługi fizjoterapeutyczne – wyjątek stanowiły usługi świadczone w ramach NFZ, gdyż objęte były one kontrolą).
Kluczowe wytyczne ustawy o zawodzie fizjoterapeuty:
- Zawód fizjoterapeuty jest samodzielnym zawodem medycznym
- Wykonywanie zawodu fizjoterapeuty polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności na:
- diagnostyce funkcjonalnej pacjenta;
- kwalifikowaniu, planowaniu i prowadzeniu fizykoterapii;
- kwalifikowaniu, planowaniu i prowadzeniu kinezyterapii;
- kwalifikowaniu, planowaniu i prowadzeniu masażu;
- zlecaniu wyrobów medycznych, dobieraniu do potrzeb pacjenta wyrobów medycznych;
- nauczaniu pacjentów posługiwania się wyrobami medycznymi;
- prowadzeniu działalności fizjoprofilaktycznej, polegającej na popularyzowaniu zachowań prozdrowotnych oraz kształtowaniu i podtrzymywaniu sprawności i wydolności osób w różnym wieku w celu zapobiegania niepełnosprawności;
- wydawaniu opinii i orzeczeń odnośnie do stanu funkcjonalnego osób poddawanych fizjoterapii oraz przebiegu procesu fizjoterapii;
- nauczaniu pacjentów mechanizmów kompensacyjnych i adaptacji do zmienionego potencjału funkcji ciała i aktywności
- Świadczeń zdrowotnych wymienionych powyżej udzielać może samodzielnie fizjoterapeuta posiadający tytuł:
- magistra oraz co najmniej 3-letnie doświadczenie w zawodzie fizjoterapeuty;
- licencjata oraz co najmniej 6-letnie doświadczenie w zawodzie fizjoterapeuty;
- zawodowy technika fizjoterapii oraz co najmniej 6-letnie doświadczenie w zawodzie fizjoterapeuty
- Przy wykonywaniu zawodu fizjoterapeuta współpracuje z osobami wykonującymi inne zawody medyczne, a także ma prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta.
- Fizjoterapeuta, który nie wykonuje zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć się jego wykonywania, ma obowiązek odbyć trwające nie dłużej niż 6 miesięcy przeszkolenie pod nadzorem fizjoterapeuty z tytułem magistra i 5-letnim stażem pracy
Reklama
Fizjoterapia i jej działy
Reklama
Fizjoterapia rozumiana jest jako zespół metod leczniczych, które wykorzystują różne bodźce żeby wpływać na zmiany w organizmie. W zależności od rodzaju bodźca wyróżnia się następujące działy fizjoterapii:
- kinezyterapia – dział zajmujący się leczeniem ruchem, gdzie podstawową formą terapii są ćwiczenia ruchowe. Kinezyterapia dzieli się na miejscową i uogólnioną, a jej celem jest przywrócenie sprawności fizycznej. W ramach kinezyterapii wykonywane są indywidualnie dobrane do potrzeb pacjenta ćwiczenia:
- ćwiczenia izometryczne,
- ćwiczenia czynno-bierne,
- ćwiczenia samowspomagane,
- ćwiczenia czynne,
- ćwiczenia w odciążeniu,
- ćwiczenia synergistyczne,
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia funkcjonalne
- masaż leczniczy – forma terapii wykorzystująca ucisk mechaniczny na tkanki ustroju, co wpływa na poprawę ukrwienia, odżywienia, a także na elastyczność i ruchomość.
- fizykoterapia – dział wykorzystujący do leczenia bodźce fizykalne, takie jak:
- magnetoterapia i pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości,
- ultradźwięki,
- laseroterapia,
- światłolecznictwo (promieniowanie podczerwone, promieniowanie nadfioletowe),
- krioterapia,
- ciepłolecznictwo,
- hydroterapia
Specjalizacje fizjoterapeutów
Skończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra fizjoterapii, daje bazę i ogólną wiedzę, a dalszy przebieg kariery zawodowej jest bardzo indywidualny. Fizjoterapeuci samodzielnie wybierają specjalistyczne szkolenia, które ukierunkowują ich w konkretnej dziedzinie. Wyróżniamy następujące specjalizacje:
- Fizjoterapia neurologiczna
- Fizjoterapia ortopedyczna
- Fizjoterapia pediatryczna
- Fizjoterapia kardiologiczna
- Fizjoterapia pulmonologiczna
- Fizjoterapia w sporcie
- Fizjoterapia uroginekologiczna oraz kobiet w ciąży i po porodzie
- Fizjoterapia onkologiczna
- Fizjoterapia geriatryczna
Autor: mgr Katarzyna Kumor, fizjoterapeuta
Bibliografia:
- http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20150001994
- Anna Straburzyńska-Lupa, Gerard Straburzyński, Fizjoterapia z elementami klinicznymi, tom 1, PZWL, 2008